Zuid-Afrikaanse geschiedenis

De Transvaalbuurt dankt zijn naam aan de Zuid-Afrikaanse provincie die in de 19e eeuw een Nederlandse kolonie was. Veel straten en pleinen zijn vernoemd naar bekende Zuid-Afrikanen. Paul Kruger en Andries Pretorius waren bijvoorbeeld leiders van Zuid-Afrikaanse boeren die om onafhankelijkheid streden. Om ook de strijd tegen Apartheid een plaats in de wijk te geven, kreeg het Pretoriusplein in 1982 een nieuwe naam: Steve Bikoplein, naar de strijder die in 1977 onder verdachte omstandigheden overleed in een Zuid-Afrikaanse gevangenis.

 

Aanzicht gevels Kraaipanstraat

Subsidie voor woningbouw

In 1901 werd de Woningwet aangenomen. Die bepaalde dat woningbouwverenigingen in aanmerking konden komen voor een financiële bijdrage van het Rijk. Daardoor ontstond een groot aantal woningbouwverenigingen vanuit verschillende maatschappelijke en religieuze groeperingen.

 

Prentbriefkaart, Kraaipanstraat met onderdoorgang naar Schalkburgerstraat, 1924

Handwerkers Vriendenkring

Het 'Bouwfonds Handwerkers Vriendenkring' bouwde samen met de 'Algemene Woningbouw Vereeniging' arbeiderswoningen in de Transvaalbuurt. In de praktijk woonden er in de woningen van het Bouwfonds vooral arme Joodse arbeiders. Tijdens de Tweede Wereldoorlog , op 20 juni 1943, vond er een grootschalige razzia plaats in de Transvaalbuurt. Daarbij werden 5.000 Joodse inwoners van de wijk uit hun huis gehaald, op de trein gezet bij het Muiderpoortstation en via kamp Westerbork vervoerd naar de vernietigingskampen. Vrijwel niemand van hen overleefde dat.

 

Kraaipanstraat, vermoedelijk jaren '20-'30 van de vorige eeuw