Vanaf 11 september verandert de gevel aan het Museumplein 137 dagen lang in een groot filmdoek. De film Occupied City (Still) wordt daar dag en nacht zonder geluid vertoond op de gevel aan het Museumplein. In het auditorium van het museum is de film op speciale vertoningsdagen te zien met geluid en een voice-over die de menselijke verhalen en tragedies onthult.
Video-kunstwerk Occupied City op de gevel van het Rijksmuseum
Op het eerste gezicht zie je het niet, maar de kern van de film is de bezetting van Amsterdam tijdens de Tweede Wereldoorlog (1940-1945). De film beweegt langs ruim 2.000 plekken waar deze geschiedenis nog altijd onder de oppervlakte aanwezig is, van bekende locaties tot verre hoeken van de stad.
Als we nu naar de stad kijken, kunnen we ons afvragen hoe het verleden doorwerkt in het heden. In het Auditorium vertoond het museum de film met geluid. Een voice-over vertelt daar wat er op elke locatie is gebeurd. Verhalen van mensen die werden vervolgd, meewerkten of zich verzetten. De film is gebaseerd op het boek Atlas van een bezette stad. Amsterdam 1940-1945 van Bianca Stigter en werd tussen 2020 en 2023 opgenomen door Steve McQueen en cameraman Lennert Hillege.
Steve McQueen
Kunstenaar en regisseur Steve McQueen werd geboren in Londen in 1969. Overzichtstentoonstellingen van zijn werk zijn gehouden in het Art Institute of Chicago en Laurenz Foundation, Schaulager Basel (2012–2013); Tate Modern, Londen (2020); en Pirelli HangarBicocca, Milaan (2022).
Als regisseur staat hij bekend om zijn films Hunger (2008), Shame (2011), 12 Years a Slave (2014), Widows (2018) en de serie Small Axe (2020). Zijn documentaire Occupied City kwam uit in 2023 en zijn laatste film Blitz kwam uit in november 2024. McQueen won in 2008 de Caméra d'Or op het filmfestival van Cannes voor Hunger en in 2014 een Oscar voor Beste Film voor 12 Years a Slave.
De stad als kunstwerk
De film aan de gevel aan het Museumplein is geen standaard filmvertoning, maar een hedendaags stadsschilderij van verstilde beelden die Amsterdam op een vernieuwende wijze in beeld brengt. Omdat de film 34 uur duurt, is de kans klein dat dagelijkse voorbijgangers twee keer hetzelfde stukje zien. Of je nu fietst, wandelt of even blijft staan, er is altijd iets nieuws te ontdekken. De filmvertoning is op elk moment van de dag te zien en gratis toegankelijk voor iedereen.
Verdiep je verder in Occupied City
Verspreid over 40 dagen, bijna allemaal in het weekend, wordt de film tussen 9–17 uur met geluid vertoond. Tijdens de filmvertoning neemt een voice over je mee langs 2.000 locaties in de stad. Je komt meer te weten over de verhalen die schuilgaan achter gevels. De menselijke verhalen en tragedies van bezetting, onderdrukking, terreur en de vervolging van Joden en andere groepen door het Duitse naziregime.
Voor de filmvertoning geldt geen extra toeslag en zit inbegrepen in het entreeticket. De film bevat een Engels ingesproken voice-over en Nederlandse ondertiteling.
Een jaar van historische betekenis
De film verschijnt in een jaar vol historische betekenis. In 2025 viert Amsterdam het 750-jarige bestaan van de stad. Ook wordt dit jaar 80 jaar vrijheid gevierd.
