Ga naar hoofdinhoud

Steeds meer Amsterdamse ondernemers kiezen voor steward-ownership

Bijgewerkt 5 september 2025 om 09:42
Van filmhuis en tankstation Kriterion tot uitvaartorganisatie PC Uitvaart - Amsterdam heeft een rijke geschiedenis van steward-owned bedrijven die een maatschappelijke missie vooropstellen. Kriterion startte na de Tweede Wereldoorlog als studentenonderneming, zodat studenten konden werken om hun studiekosten te betalen. PC Uitvaart werd opgericht om te zorgen dat meer mensen een behoorlijke en betaalbare uitvaart konden krijgen en doet dat bijna 100 jaar later nog steeds. De afgelopen jaren maakt steward-ownership een opmars. Zowel startende ondernemers als ondernemers die met pensioen gaan kiezen voor het model. Inmiddels zijn er meer dan 30 Amsterdamse bedrijven die het toepassen.

Wat is steward-ownership?

Bij steward-ownership worden de aandelen van een bedrijf door een stichting beheerd. De stichting handelt als een rentmeester voor de onderneming. Ondernemers die later op het model willen overstappen, richten een stichting op die de aandelen van hen overneemt. Sommige ondernemers kiezen ervoor om hun aandelen aan deze stichting te schenken. Voor veel ondernemers is hun bedrijf echter hun pensioen. Zij kiezen ervoor om hun aandelen aan de stichting te verkopen. De stichting gebruikt daarna dividenduitkeringen om de aankoopprijs stap voor stap af te lossen, totdat de ondernemer uitgekocht is. Het komt ook voor dat een bank een de overdracht financiert, zodat een ondernemer sneller uitgekocht kan worden.

Stewards besturen de stichting

De bestuurders van de stichting worden ‘stewards’ genoemd. Ze vervullen de rol van aandeelhouder en helpen de onderneming om de missie te realiseren. Vaak heeft een onderneming 3 tot 5 stewards, maar het kunnen er ook meer zijn. Bij sommige bedrijven zijn alle stewards tevens medewerker. Bij veel bedrijven is het echter een mix tussen (voormalig) medewerkers, onafhankelijke ervaringsdeskundigen - en soms mag de familie van de oprichter ook nog een steward voordragen. De eerste jaren blijft de oprichter meestal nog betrokken als steward, om de rol van eigenaar over te dragen.

Waarom kiezen ondernemers voor het model?

Steward-ownership past bij ondernemers die een maatschappelijke missie centraal willen stellen. Het model wordt toegepast door zowel startende ondernemers als ondernemers met een opvolgingsvraagstuk. Voor ondernemers die met pensioen gaan, is steward-ownership een manier om het bedrijf onafhankelijk voort te laten bestaan en om werkgelegenheid en de eigenheid van het bedrijf te behouden waar jarenlang aan gebouwd is.

Camping Zeeburg

Toen Toon Weijenborg vorig jaar met pensioen ging, besloot hij Camping Zeeburg niet aan een grote keten te verkopen, maar over te dragen aan een stichting. Rabobank financierde de overname. De winst wordt gebruikt om de camping financieel gezond te houden en wat overblijft wordt gedoneerd aan maatschappelijke projecten in Amsterdam. "Op deze manier kan deze plek altijd blijven bestaan," zegt Weijenborg. "Voor de gasten én voor de stad.”

Waarom is steward-ownership interessant voor onze stad?

Steward-ownership is een van de manieren die bedrijven en ondernemers in staat stelt om hun maatschappelijke impact te vergroten en bij te dragen aan de omslag naar een impact economie. Dit brengt ook het oplossen van maatschappelijke uitdagingen dichterbij. Uit onderzoek blijkt dat steward-owned bedrijven weerbaarder zijn, stevig lokaal geworteld zijn en voorop (blijven) lopen met innovatie en verduurzaming.

Met steward-ownership kunnen maatschappelijk betrokken ondernemingen voor de stad behouden blijven. Meer weten? Kijk op de website van We Are Stewards.