Amsterdam Eet: een geschiedenis in gerechten

Gerechten

In de tentoonstelling over Amsterdamse eetcultuur staan de gerechten centraal; van dagelijkse kost tot haute cuisine, van lekkernij tot medicijn. Bij elk gerecht staat een kookboek uit de collectie van het Allard Pierson in de schijnwerpers, aangevuld met andere kookboeken, objecten en recepten. Er zijn topstukken bij zoals het enige bekende exemplaar van het oudste kookboek van Amsterdam uit 1617 en een uniek Portugees-Joods receptmanuscript van rond 1800.

De tentoonstelling laat niet alleen zien wát er gegeten wordt, maar ook door wie, wanneer en waar. Prenten, schilderijen, tekeningen en foto's laten zien hoe de eetcultuur zowel een spiegel van de stad is, als een motor voor de stedelijke ontwikkeling. Op oude kaarten zijn markten en eetgelegenheden te zien zoals herbergen in de binnenstad, buitenplaatsen waar de elite groenten verbouwde, statige grachtenpanden met personeel in de keukens en de 19e-eeuwse middenklasse-wijken en arbeidersbuurten waar een heel andere eetcultuur heerste. In de 18de eeuw kwamen er veel invloeden uit Frankrijk en een eeuw later verschenen er chique restaurants naar Parijs voorbeeld. Daarna deden erschillende migrantenkeukens hun intree en broodjeswinkels en snackbars gingen het straatbeeld bepalen. Steeds weer zijn nieuwe etenswaren iconisch voor Amsterdam, met soms ellenlange rijen voor de deur tot gevolg.

Trends

De tentoonstelling biedt ook een blik op de rol van voeding en eten in de huidige stad én op de uitdagingen in de toekomst. Bij diverse gerechten en thema’s zijn hedendaagse Amsterdamse chefs of experts uitgenodigd die een toelichting geven vanuit hun vakgebied. Nieuwe trends zoals seizoensgebonden eten, vegetarisme en het uitwisselen van recepten blijken helemaal niet nieuw te zijn.

Amsterdammers aan tafel

Samen met zeven afgevaardigden uit alle Amsterdamse stadsdelen ontwikkelt het Allard Pierson een presentatie over de diversiteit aan eetculturen in de stad. Onder begeleiding van beeldend kunstenaar Malou Sumah delen de deelnemers hun persoonlijke verhalen over dierbare gerechten, tafelgebruiken en tradities rondom de eettafel. Deze verhalen worden samengebracht in een gezamenlijk textielwerk. Gesprekken 'aan tafel' met de zeven afgevaardigden zijn op film vastgelegd. Bezoekers kunnen ook zelf bijdragen aan het groeiende tafelkleed. Zo eindigt de tentoonstelling met een icoon voor de diversiteit aan eetculturen van Amsterdammers van nu.