Waarom we Cultuurmaker Gilleam in de gaten moeten houden

Over Gilleam Trapenberg

Gilleam Trapenberg is fotograaf en vertrok op zijn 19e vertrok van Curaçao naar Nederland. In zijn werk focust hij zich op de beeldvorming en voorstelling van de Caribische eilanden. Deze worden namelijk vaak op exotische wijze gefotografeerd. Trapenberg wil juist graag de rauwe kant laten zien. Dat wat Curaçao uniek maakt. De foto’s maakt hij op de Caribische eilanden, maar hij bewerkt ze in zijn studio in Amsterdam.

Eigen masculiniteit

Tijdens zijn stage van 4 à 5 maanden in New York City, ontdekte Trapenberg dat hij alleen maar portretten van mannen had gemaakt. Zo maakte hij een serie over Antilliaanse rappers die in Nederland wonen, en eentje over Poolse tieners die poseerden met de auto van hun ouders. ‘Het ging nooit over mijzelf of mijn eigen masculiniteit. Dat heeft natuurlijk ook te maken met mijn eigen mannelijkheid, machismo en waarde waarmee je opgroeit in het Caribisch gebied. Het was een soort zoektocht: waar sta ik in dit verhaal?’

Keerpunt in zijn carrière

Een keerpunt in zijn verdere carrière kwam toen hij een aantal jongeren zag aan de noordkant van Curaçao. ‘Terwijl ik aan het rondrijden was op het eiland, zag ik een aantal jongeren tussen de 12 en 17 uitkijken over de zee. Ik herkende mezelf in hun, 12 jaar geleden stond ik daar ook met de vraag: ga ik naar Nederland of blijf ik op Curaçao wonen? Die foto’s van de jongeren hebben daardoor best wel een symbolische waarde en in mijn vorige werken had ik dat nog niet ontdekt. Door deze foto’s ben ik anders naar de beelden gaan kijken die ik nu maak. Ik denk meer na over wat er achter de foto zou kunnen liggen.’

Product van afstand

Bovenstaande foto maakte hij op Curaçao, maar hij bewerkte hem in zijn studio in Amsterdam. Die balans is essentieel voor zijn werk. Zijn doel was om een soort document te maken van het eiland, maar dan wel zijn visie daarop. Daarvoor is de afstand die hij heeft essentieel. Hierdoor kijkt hij altijd met een frisse blik naar het eiland. ‘Hier in Amsterdam is er geen enkele plek die mij doet denken aan Curaçao. Dat vind ik juist wel iets hebben. Zo wordt mijn werk een product van afstand.’

Volgens het panel

Wat maakt Gilleam zo goed?

De vraag die continu terugkomt in Gilleam zijn werk is: wat betekent het om ergens bij te horen, een plek je thuis benoemen? En in hoeverre bepaalt dat jouw identiteit? Volgens Mirjam Kooiman, curator bij FOAM Amsterdam, kijkt Trapenberg met trots en humor naar zijn geboortegrond, maar ook met nostalgie en ontroering. Hij slaat een brug tussen de Caribische eilanden en Nederland. Dat is belangrijk, want de eilanden zijn meer dan een vakantieoord. Daarmee is hij een beeldbepalende stem in het Amsterdamse culturele veld, en zeker op het gebied van hedendaagse fotografie.

Bekijk hier de video